1 op 6 niet-gevaccineerden denkt dat vaccinatie-uitnodiging nodig is of vreest kosten

Eén op de zes niet-gevaccineerden wacht op een uitnodiging voor coronavaccinatie of denkt dat deze ten koste gaat van hun eigen risico, blijkt uit het Lifelines Corona-onderzoek onder ruim 23.000 deelnemers die half oktober gevraagd werd naar de coronavaccinatie.

De vaccinatiegraad onder deelnemers van het Lifelines Corona-onderzoek is 94%. Dit ligt hoger dan het gemiddelde voor volwassenen in Noord-Nederland (85% Drenthe, 80% Fryslân, 82% Groningen). ‘Toch voorzien de niet-gevaccineerde deelnemers ons van waardevolle inzichten’, zegt onderzoeker Lude Franke.

Kansen voor overheid

Zo’n 10% van de niet-gevaccineerden zegt nog niet gevaccineerd te zijn omdat zij nog wachten op een uitnodiging voor de coronavaccinatie. Zij geven aan de vaccinatie wel te willen. ‘Er is lang gezegd: “wacht op je beurt en je krijgt vanzelf een uitnodiging”, maar dat is sinds juni dit jaar niet meer nodig. Blijkbaar is dit nog niet bij iedereen goed duidelijk’, zegt Franke. Daarnaast denkt bijna 7% van de niet-gevaccineerden dat de coronavaccinatie invloed heeft op het verplichte eigen risico. Dit is niet het geval: het vaccin is gratis. ‘Bij deze beide groepen lijken kansen voor de overheid te liggen om nog een flinke groep mensen toch te kunnen vaccineren’, zegt Franke.  

Redenen om geen vaccinatie te willen

Bijna de helft (44%) van de niet-gevaccineerden geeft aan te denken dat het coronavaccin schadelijk is voor de gezondheid. 23% laat zich niet vaccineren uit angst voor onbekende bijwerkingen, 1% vanwege bekende bijwerkingen en 4% twijfelt aan de werking van het vaccin. Daarnaast maakt een aanzienlijk deel (10%) van de niet-gevaccineerden zich geen tot weinig zorgen om (ernstig) ziek te worden van een corona-infectie en ziet daarom af van vaccinatie.

Hoewel zwangeren meer risico lopen op een ernstig verloop van een corona-infectie of een IC-opname, heeft 22% van alle zwangere deelnemers zich niet laten vaccineren. De kleinste groepen niet-gevaccineerden (minder dan 1%) worden gevormd door deelnemers met bekende allergieën en deelnemers die vanuit religieuze overtuigingen van vaccinatie afzien.

Rol eigen zorgverlener

Ongevaccineerden die aangeven dat het coronavaccin schadelijk zou zijn, geven in 87% van de gevallen ook aan weinig vertrouwen te hebben in het coronabeleid van onze overheid. Mogelijk kan informatievoorziening door de eigen zorgverlener hierbij helpen. Bij de mensen die aangeven te wachten op hun uitnodiging is dit het tegenovergestelde, deze groep bestaat voor slechts 12% uit mensen die weinig vertrouwen hebben in de overheid.

Groot Noord-Nederlands onderzoek

Het Lifelines Corona-onderzoek is een gezamenlijk initiatief van het UMCG, de Rijksuniversiteit Groningen, de Aletta Jacobs School of Public Health en Lifelines. Het geeft sinds de start van de pandemie inzicht in het verloop van de crisis. Het onderzoek loopt nog steeds, waardoor ook de vaccinatiecampagne in kaart gebracht wordt. Lifelines is een populatie-onderzoek met deelnemers uit Noord-Nederland. Alle deelnemers beheersen de Nederlandse taal.