Lifelines NEXT

Lifelines NEXT is een groot onderzoek naar het verloop van de zwangerschap en de gezondheid van moeder en kind. Het onderzoek is gestart in 2016. Circa 1.500 zwangere vrouwen wonend in Noord-Nederland worden vanaf de derde maand van de zwangerschap gevolgd. Daarnaast wordt er gekeken naar de gezondheid van de baby. Dit doen we totdat de Lifelines NEXT kinderen oud genoeg zijn om in te stromen in het reguliere Lifelines onderzoek (rond de leeftijd van 6-10 jaar). Het onderzoek is een samenwerking van de afdelingen Verloskunde, Kindergeneeskunde en Genetica van het UMCG en Lifelines.

Onderstaande animatie laat in het kort zien wat Lifelines NEXT inhoudt. Meer details vind je in de tekst hieronder.

Wat is het doel van Lifelines NEXT?

Het doel van Lifelines NEXT is om te ontdekken waarom de ene mens in de loop van zijn leven een chronische ziekte krijgt (een ziekte die je je hele leven lang houdt zoals astma of suikerziekte) en de andere niet. Het vermoeden bestaat dat hier tijdens de zwangerschap en in de eerste levensjaren een basis voor wordt gelegd. Spelen de omgeving, leefstijl of juist erfelijke aanleg hierbij een rol? En hoe verloopt de gezondheid voor moeder en kind gedurende de zwangerschap en de jaren daarna? Deze vragen staan centraal in Lifelines NEXT. Om het antwoord te vinden op deze vragen gebruikt Lifelines NEXT alle informatie uit vragenlijsten, metingen en lichaamsmaterialen zoals bloed, poep en moedermelk die door Lifelines NEXT deelnemers is aangeleverd. Door alle antwoorden en de meet- en onderzoeksresultaten aan elkaar te koppelen, hoopt Lifelines NEXT uit te vinden welke factoren ervoor zorgen dat een ziekte zich ontwikkelt en hoe dit voorkomen zou kunnen worden. Op deze manier wil Lifelines NEXT bijdragen aan een gezondere toekomst.

Wat Lifelines NEXT zo uniek maakt

Lifelines NEXT is wereldwijd uniek door de verscheidenheid aan data die zij op verschillende tijdstippen bij de deelnemers verzamelt. Tot de eerste verjaardag van het kindje verzamelen we veel gegevens (maandelijks). Daarna zal twee keer per jaar een verzoek gedaan worden voor het invullen van een vragenlijst en een keer per jaar voor het verzamelen van biomaterialen. Onderzoekers kijken niet alleen naar de medische en biologische factoren, maar nemen ook factoren als erfelijkheid, de omgeving en leefstijl mee. De achtergrond van de partners, bij wie ook lichaamsmaterialen en vragenlijsten worden afgenomen, is hier ook onderdeel van. Omdat Lifelines NEXT deelnemers onderdeel zijn van de reguliere Lifelines studie, kan ook alle informatie van ouders, grootouders en andere familieleden die meedoen aan Lifelines gebruikt worden. Lifelines NEXT kijkt daarmee naar de ontwikkeling en gezondheid van baby’s in een hele brede context.

Wat houdt deelname in?

Lifelines NEXT doet onderzoek tijdens de zwangerschap, vlak na de bevalling en gedurende de eerste jaren na de geboorte (totdat de Lifelines NEXT kinderen oud genoeg zijn om in te stromen in het reguliere Lifelines onderzoek [rond de leeftijd van 6-10 jaar]). Het onderzoek bestaat voor een belangrijk deel uit het afstaan van lichaamsmaterialen; van moeders vragen we onder andere bloed, ontlasting en eventueel moedermelk en ook van de baby nemen we wat materialen af. Daarnaast bestaat het onderzoek uit het invullen van diverse vragenlijsten die bijvoorbeeld gaan over leefsituatie, gezondheid, leefstijl, voeding en de relatie tussen ouders en kind. Tot de eerste verjaardag van het kindje verzamelen we veel gegevens (maandelijks). Daarna zal twee keer per jaar een verzoek gedaan worden voor het invullen van een vragenlijst en een keer per jaar voor het verzamelen van biomaterialen. In de folder vind je meer informatie over Lifelines NEXT.

In het overzicht zie je op welke momenten Lifelines NEXT een vragenlijst uitstuurt of om een monster vraagt. Vragenlijsten invullen en monsters doneren is uiteraard geheel op vrijwillige basis. Wij zijn heel blij met elke bijdrage en beschouwen elke ingevulde vragenlijst en elk gedoneerd monster als waardevol.

Wat Lifelines NEXT bijzonder maakt, is de betrokkenheid van deelnemers bij de dataverzameling. Jij als zwangere vrouw/nieuwe moeder verzamelt namelijk zelf de verschillende soorten lichaamsmaterialen in de eigen vertrouwde thuisomgeving. Je wordt hierbij in de eerste anderhalf jaar ondersteund door een doktersassistent, jouw vaste contact gedurende deze periode. Zij is dan ook jouw vraagbaak en zal op huisbezoek komen. Wil je de ervaring lezen of horen van een Lifelines NEXT deelnemer? Klik dan hier.

In Lifelines NEXT wordt persoonlijke informatie goed beschermd: er wordt zeer zorgvuldig omgegaan met persoonlijke gegevens en met resultaten van lichaamsmaterialen die Lifelines NEXT deelnemers inleveren. Hierbij volgen wij de voorwaarden die wettelijk zijn gesteld. Hier kun je daar meer over lezen. Hier kun je daar meer over lezen.

Wat voor onderzoek wordt er in Lifelines NEXT gedaan?

In Lifelines NEXT zijn er verschillende vragen die we willen beantwoorden met behulp van de lichaamsmaterialen die we verzamelen (bijvoorbeeld bloed, ontlasting en moedermelk) en de informatie uit vragenlijsten. Om al deze vragen te beantwoorden, zijn er verschillende onderzoekslijnen uitgezet. Hier vind je meer informatie over de verschillende onderzoekslijnen waar Lifelines NEXT bij betrokken is. Ben je onderzoeker en zou je graag onderzoek willen doen in Lifelines NEXT? Klik dan hier voor informatie.

Onderzoeksresultaten

De onderzoeksresultaten die voortvloeien uit onderzoek met Lifelines NEXT data zullen gepubliceerd worden als wetenschappelijke artikelen. Deze zullen we voor je op een rijtje zetten.

het Lifelines NEXT paper

Lifelines NEXT is een bevolkingsonderzoek gericht op zwangere vrouwen, hun partners en hun kinderen. Om het effect van allerlei factoren op gezondheid en ziekte in de eerste levensfase in kaart te brengen, willen we 1500 vrouwen en hun kinderen tot minstens 1 jaar na de geboorte intensief volgen. Ook partners worden uitgenodigd om mee te doen aan Lifelines NEXT. We vragen of de moeders op verschillende momenten tijdens en na de zwangerschap biomaterialen zoals bloed, poep en moedermelk van zichzelf en hun kindje willen doneren. Daarnaast vragen wij of de ouders vragen over onder andere hun gezondheid en leefstijl willen beantwoorden. Door al deze gegevens aan elkaar te koppelen, hopen wij inzicht te krijgen in de gezondheid en ontwikkeling van het kind.

Lifelines NEXT nieuwsbrieven

Sinds april 2020 stuurt Lifelines NEXT nieuwsbrieven aan deelnemers. Ben je ook benieuwd wat hierin staat? Klik dan op deze link.

Hoe kun je meedoen?

Momenteel is het niet mogelijk om deel te nemen aan dit onderzoek.

Contact

Stel jouw vraag over Lifelines NEXT via het contactformulier. Het Lifelines NEXT Servicebureau is tevens bereikbaar via lifelinesnext@umcg.nl en 050-361 52 17 (op werkdagen van 8.00-16.00 uur).

Houd ook onze social media kanalen (Facebook / Instagram) in de gaten voor meer informatie en leuke weetjes over Lifelines NEXT.

Mede mogelijk gemaakt door

De dataverzameling van LLNEXT is gefinancierd met een subsidie van het Fonds Erfelijke Stofwisselingsziekten van het UMCG. Alexandra Zhernakova wordt ondersteund door een VIDI Grant [016.178.056] van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek [NWO] en een European Research Council [ERC] startsubsidie [ERC-715772]. Het samenwerkingsproject met Nestlé is medegefinancierd met PPS-toeslag die door Health~Holland, Topsector Life Sciences & Health, beschikbaar is gesteld ter stimulering van publiek-private samenwerkingen. Financiering van het Newborn-project, inclusief inclusie van vaders, werd verstrekt door de Europese Unie, de Noordelijke Nederlandse Alliantie (SNN), de provincies Friesland en Groningen en de gemeente van Groningen. Bovendien leverde Philips continue meetapparatuur voor dit add-on-initiatief. Een subsidie van de Ubbo Emmius Stichting financierde de aanvullende gegevensverzameling over de longfunctie.

Veelgestelde vragen

Algemeen

: Lifelines NEXT wil de prangende vraag beantwoorden waarom de ene persoon (chronisch) ziek wordt en de andere niet. Onderzoekers denken dat het antwoord ligt in de zwangerschap en in de vroege jeugd. Om dit antwoord te vinden gebruikt Lifelines NEXT alle informatie uit vragenlijsten, metingen en biomaterialen zoals bloed, poep en moedermelk die door Lifelines NEXT deelnemers is aangeleverd. Door alle antwoorden en de meet- en onderzoeksresultaten aan elkaar te koppelen, hoopt Lifelines NEXT uit te vinden welke factoren ervoor zorgen dat een ziekte zich ontwikkelt en hoe dit voorkomen zou kunnen worden. Door mee te doen aan Lifelines NEXT draag je dus een steentje bij aan een uniek onderzoek en aan een gezondere toekomst!
: Lifelines NEXT is uniek, omdat er niet alleen onderzoek wordt gedaan tijdens de zwangerschap, maar ook als de baby geboren is. Binnen Lifelines NEXT worden niet alleen de medische factoren, maar ook factoren als de omgeving, leefstijl en mogelijke erfelijkheid meegenomen. Lifelines NEXT kijkt daarmee als een van de eerste studies naar de ontwikkeling en gezondheid van baby’s in een hele brede context.
Wat deze studie ook bijzonder maakt, is dat de vrouwen zelf verschillende soorten biomaterialen zoals ontlasting en moedermelk in de eigen vertrouwde thuisomgeving verzamelen. Niet één keer, maar meerdere keren gedurende anderhalf jaar.
: Baby’s maken in hun eerste jaar veel ontwikkeling door. Zo leren ze bijvoorbeeld kruipen, zelf eten en mensen herkennen. Maar ook in hun lichaam verandert er veel. Neem bijvoorbeeld de bacteriesamenstelling in de darmen. Deze ontwikkelt met de tijd, totdat het kindje ongeveer drie jaar oud is. Lifelines NEXT brengt deze veranderingen precies in kaart. De grootste veranderingen vinden plaats in de eerste drie maanden en daarom is het van belang om juist dan monsters te verzamelen. Omdat voeding ook een rol speelt bij hoe de darmenbacteriën zich ontwikkelen, stellen we hier in onze vragenlijsten vragen over en vragen we hen die borstvoeding geven om moedermelk te doneren. Door al deze informatie aan elkaar te koppelen, hoopt Lifelines NEXT meer te kunnen zeggen over de ontwikkeling van de darmen.
: Ja, je kunt zeker mee blijven doen aan Lifelines NEXT als je niet alle monsters hebt kunnen inleveren. Vragenlijsten invullen en monsters doneren voor Lifelines NEXT is geheel op vrijwillige basis. Wij zijn heel blij met elke bijdrage en beschouwen elk monster als waardevol.
: Je kunt helaas niet meedoen aan Lifelines NEXT als je enkel vragenlijsten wilt beantwoorden. Het unieke aan Lifelines NEXT is namelijk de brede context waarin dit onderzoek plaatsvindt; niet alleen de medische factoren, maar ook factoren als de omgeving, leefstijl en mogelijke erfelijkheid worden in het onderzoek meegenomen. Om al deze informatie te kunnen achterhalen is naast informatie uit vragenlijsten ook de verzameling van biomaterialen noodzakelijk. Daarom vraagt Lifelines NEXT aan haar deelnemers om naast het invullen van vragenlijsten ook biomaterialen te doneren.
: Als Lifelines NEXT deelnemer vul je vragenlijsten in en doneer je verschillende biomaterialen. Hiermee kunnen onderzoekers bestuderen hoe de gezondheid van kinderen zich ontwikkelt. Maar voordat het onderzoek begint, worden alle onderzoeksgegevens ontdaan van persoonlijke gegevens door een pseudoniem hiervan te maken. Vervolgens worden al deze individuele onderzoeksgegevens samengevoegd tot een groep. Dan pas begint het onderzoek, waarbij de groep als geheel wordt bestudeerd. Hierdoor vinden we enkel resultaten op groepsniveau en niet op individueel niveau. Via publicaties in vakbladen, nieuwsbrieven en (social) media delen we deze onderzoeksresultaten graag met alle Lifelines NEXT deelnemers.
: Ja, dat kan. In principe heeft Lifelines een deelnamestop, maar voor Lifelines NEXT deelnemers wordt een uitzondering gemaakt. Onze deelnemers krijgen de mogelijkheid om in te stromen in Lifelines, dat van 165.000 mensen in Noord-Nederland allerlei lichaamsmaterialen zoals bloed en urine verzamelt en via vragenlijsten informatie over gezondheid ophaalt. Hiermee wordt wetenschappelijk onderzoek naar gezonder oud worden mogelijk gemaakt.

Feces

: Bij de geboorte heeft je kindje bijna geen darmbacteriën. Maar na de geboorte groeien er verschillende bacteriën in de darmen van je kindje. Als je kindje ongeveer drie jaar is, is de groei van de darmbacteriën stabiel. Welke en hoeveel bacteriën er in het eerste jaar groeien volgen we graag. Zo proberen we de verbanden te vinden tussen de ontwikkeling van darmbacteriën en de gezondheid van NEXT kinderen.
: Lifelines NEXT vraagt je om twee keer een week lang een poepdagboekje in te vullen: een keer tijdens de zwangerschap en een keer daarna om te kunnen onderzoeken of er verschillen zijn. Zwangerschap kan er namelijk voor zorgen dat je darmen anders reageren. Zo hebben sommige zwangere vrouwen last van constipatie. In het poepdagboekje vul je bijvoorbeeld in hoe vaak je in een week naar de wc bent geweest en hoe je ontlasting eruitzag. Ook vul je in of je klachten had als buikpijn of verstopping. Met het poepdagboekje krijgen wij dus inzicht in het ontlastingspatroon van Lifelines NEXT deelnemers. Met deze informatie en met wat we meten in bijvoorbeeld bloed en poep hopen wij te leren wat zwangerschap met het vrouwenlichaam doet.

Moedermelk

: Borstvoeding is de gezondste voeding die een kindje kan krijgen. De samenstelling van moedermelk verandert met de tijd. Melksuikers, bacteriën en wat je eet kunnen de samenstelling van de moedermelk beïnvloeden. In Lifelines NEXT proberen we uit te zoeken wat borstvoeding zo gezond maak en wat haar ontwikkeling stuurt, door in de tijd de veranderingen in moedermelksamenstelling te bekijken.
: Het moedermelkvet zit aan het begin van de borstvoeding nog wat vast in de melkklieren, waardoor de melk die als eerste uit de borst komt (voormelk) minder vet is dan de melk die als laatste komt (achtermelk). Omdat we graag een compleet beeld willen krijgen van wat een baby tijdens een gehele voeding binnen krijgt aan voedingsstoffen, vragen we om bij het verzamelen van moedermelk een borst helemaal te legen.

Partners

: Lifelines NEXT vraagt ook partners om mee te doen, omdat ook hun achtergrond invloed heeft op de ontwikkeling van het kind. Denk bijvoorbeeld aan erfelijkheid, gezondheid en leefstijl. Al deze informatie is van belang wanneer we de verbanden onderzoeken tussen de gezondheid van het kind en de invloeden waar het kind in het begin van het leven aan is blootgesteld.
: Van partners verzamelen we de bloeddruk, hartslag, lichaamslengte, lichaamsgewicht, heupomtrek, buikomvang, vijf buizen bloed en antwoorden op vragenlijsten. Lifelines NEXT vraagt ook partners om mee te doen, omdat ook hun achtergrond invloed heeft op de ontwikkeling van het kind. Denk bijvoorbeeld aan erfelijkheid, gezondheid en leefstijl. Al deze informatie is van belang wanneer we de verbanden onderzoeken tussen de gezondheid van het kind en de invloeden waar het kind in het begin van het leven aan is blootgesteld.